زبان اشاره؛ بهترین ابزار ارتباطی با کودک ناشنوا
به گفتهی سارا سیاوشی، زبانشناس، طبق دیدگاه رایج زبانشناختی در دنیای امروز، زبان اشاره در دسترسترین ابزار ارتباطی ناشنوایان و ارزش اجتماعی- ارتباطی آن برابر سایر زبانهاست. بنابراین بهترین ابزار برای آموزش و برقراری ارتباط با افراد ناشنوا زبان اشاره است.در کشورهایی که زبان اشاره نهادینه شده است، خانوادهی کودک ناشنوا را از همان بدو تولد کودک به سمت اجتماع ناشنوایان هدایت میکنند و پدر و مادر هم زبان اشاره را یاد میگیرند تا از انزوای زبانی-ارتباطی کودک جلوگیری شود.
در ایران هم، اغلب در شهرهای بزرگ، کانون ناشنوایان فعال وجود دارد. اما از آنجایی که دیدگاه رایج به زبان اشارهی ایرانی، در میان خانوادههای شنوا دیدگاه مثبتی نیست، بعضی از والدین تمایل چندانی به فرستادن کودک ناشنوای خود به اجتماعات ناشنوایان ندارند و حتی در صورت اشتیاق کودک یا نوجوان، صرفا فرزندشان را به این اجتماعات میفرستند و خود به ندرت سعی در یادگیری زبان اشاره میکنند.
اقدامی که سبب میشود رابطهی میان فرزند ناشنوا با اعضای خانوادهاش اغلب رابطهای محدود باشد و بحرانهای عاطفی و ارتباطی حادی را خانواده داشته باشند. حدود ۴۰ سال است که با استناد به یافتههای زبانشناسی، مبارزه برای به رسمیت شناختن زبانهای اشاره در دنیا آغاز شده و ادامه دارد. این مبارزه در بسیاری از کشورها به موفقیت رسیده، و تحصیل به زبان اشاره جزو حقوق شهروندی ناشنوایان است.
از دوم تا هشتم مهر ماه، هفتهی جهانی ناشنوایان نامگذاری شده است. به همین مناسبت و در راستای اهداف و دغدغههای «کیدتاکس» مبنی بر توجه به کودکان با نیازهای ویژه و آمادهسازی و ترجمه به زبان اشاره محتوای کابردیتر برنامهها و ویدئوهای سایت کیدتاکس برای والدین ناشنوا یا کمشنوا، در این هفته نیز ویژه برنامههایی دربارهی موضوعات و چالشهای مختلف کودکان ناشنوا تهیه شده است.
در نخستین برنامه از سلسله برنامههای هفتهی جهانی ناشنوایان، سارا سیاوشی، زبانشناس، دربارهی حق دسترسی کودک ناشنوا به زبان اشاره و همچنین ضرورت یادگیری زبان اشاره توسط والدین شنوای این کودکان صحبت میکند.
این ویدئو برای ناشنوایان توسط مهسا تهذیبی به زبان اشاره ترجمه شده است.
فرناز میری