کار علیه کودکی!
کودکان کار از چه حقوقی محروم هستند و در معرض چه خشونتهایی قرار دارند؟ سینا قنبرپور، روزنامهنگار و زهرا رحیمی، مدیر عامل جمعیت امام علی از تعریف کودک کار، پیشینهی آن، نحوه برخورد با کودکان کار و... میگویند.مناسبها و نامگذاری روزها فرصت خوبی برای اطلاعرسانی و آگاهیبخشی دربارهی موضوعات مختلف است.
از قرن نوزدهم و همزمان با روشن شدن آسیبهای انقلاب صنعتی که انگار تصور ساخت ماشینآلات ویژهی بزرگسالان را نداشت و کودکان بودند که باید با جثههای کوچک خود به اجبار در برابر این ابزارها و ماشینآلات صنعتی کمر خم میکردند، نقد کار کودکان از سوی دغدغهمندان این عرصه آغاز شد و تا امروز ادامه داشته است.
کار کودکان از یک سو با افزایش سود و انباشت سرمایه برای کسانی آنها را به کار وا میدارند و مورد استثمار قرار میدهند به چرخهی تولید ناهنجاریهای اجتماعی دامن میزند و از سوی دیگر با پرورش کودکانی که از دستیابی به دانش و مهارت و بهطور کلی حقوق اولیهی انسانیشان محروم هستند.
آسیبهایی چون اعتیاد، بزهکاری، استثمار، تبعیض، فقر و… که همگی تهدیدی برای سلامت اجتماعی جامعه هستند. از طرفی کودکان کار علاوه بر تضییع حقوقشان هر روز در معرض أنواع خشونتها هستند. خشونتهایی که در گذر زمان تکرار و به بازتولید چرخهی خشونت در جامعه منجر میشوند.
از سال ۲۰۰۲ و از سوی سازمان بینالمللی کار (ILO) و بدنهی سازمان ملل متحد که به تنظیم و مدیریت دنیای کار میپردازد، پس از تصویب کنوانسیون حداقل سن کار و کنوانسیون بدترین شکلهای کار کودکان، ۱۲ ژوئن برابر با ۲۲ خرداد روزی جهانی برای مبارزه با کار کودکان با هدف جلوگیری از کار کودکان به هر شکلی تعیین شد تا توجه و تلاش همگان را در این زمینه را برانگیزد.
براساس آمارهای سازمان بینالمللی کار (ILO) صدها میلیون کودک دختر و پسر در جهان درگیر کار هستند. کارهایی که سلامت روحی و جسمی آنها را بهخطر میاندازد و از آموزش و پرورش مناسب، بهداشت، تفریح، و آزادیهای اولیه بیبهره میکند. بیش از نیمی از این بچهها مشغول به بدترین شکل ممکن از کارهای کودکاناند؛ مانند کار در محیطهای خطرناک، بردگی یا دیگر شکلهای بیگاری؛ قاچاق مواد مخدر و تنفروشی و حتی ورود در درگیریهای مسلحانه.
روز جهانی مبارزه با کار کودکان روزی برای افزایش آگاهی و فعالیت در زمینهٔ جلوگیری از کار کودکان است.
در جامعه و رسانههای ما هنوز تعریف مشخصی از کودک کار و تفاوت آن با کودک خیابانی وجود ندارد. اما آنچه مسلم است آسیبزا بودن این شرایط و زندگی یا کار در خایابان است.
در جوامعی که با معضل کار کودکان روبهرو هستیم تقریبا هر روز و در هر کوچه و خیابانی ممکن است با یک کودک کار روبهرو شویم. اما تا چه اندازه با آسیبهایی که در انتظار آنهاست آشنا هستیم؟ آیا میدانیم از چه حقوقی محروم هستند و هر روز در معرض چه خشونتهایی قرار میگیرند؟ و از همه مهمتر آیا میدانیم بهترین شیوهی برخورد با کودکان کار در کوچه و خیابان چیست؟
به مناسبت ۲۲ خرداد، روز جهانی مبارزه با کار کودکان، سینا قنبرپور، روزنامهنگار اجتماعی و حوادثنویس و زهرا رحیمی، مدیر عامل و از اعضای هیات موسس جمعیت امام علی از پیشینه بحث کار کودکان، تعریف آن و نحوهی برخورد با کودکان کار میگویند.