یادداشتی درباره‌ی استریم کردن نوجوانان در فضای مجازی
آن‌چه والدین باید درباره‌ی استریم کردن نوجوانان بدانند!
بهنود اناری، متخصص حوزهی ورزش‌های الکترونیک
در فضای اینترنت بحث لایو استریمینگ یا همان پخش زنده‌ی اینترنتی از بحث‌های داغ است. در حقیقت استریم یا گیمینگ استریم یعنی پخش زنده‌ی بازی از همان لایوینگ استریم می‌آید.
در این شیوه‌ی بازی کردن بازیکن بازی‌های اینترنتی در اتاق خودش با یک وب‌کم، به صورتی که تصویر خودش مشخص باشد، بازی می‌کند و در همان لحظه به صورت زنده تمام افرادی که به آن کانال پخش متصل هستند بازی او را می‌بینند.
این بازیکن در فرآیند بازی کردن هم تصویرش مشخص است هم می‌تواند در آن لحظه صحبت کند، نمایشی طنزآمیز داشته باشد، بازی را نقد و بررسی و در واقع مشغولیت ایجاد کند.
شبیه‌ترین چیزی که می‌توان به پخش زنده‌ی بازی در نظر گرفت همان لایو یا پخش زنده‌ی اینستاگرام است. با این تفاوت که تصویر یک نفر را به صورت کوچک پایین صفحه می‌ببینید که بازی می‌کند و تصویر خود بازی که در همان لحظه انجام می‌دهد بزرگ‌تر بر روی اسکرین فراهم می‌شود.
در جهان و از جمله در ایران پلتفرم‌هایی هستند که زیرساخت‌های فنی لازم را برای استریمینگ ایجاد می‌کنند. افراد در این پلتفرم‌ها اکانت می‌سازند، هویتی پیدا می‌کنند و شروع به پروموت کردن خودشان می‌کنند.
این‌که چه کسی هستم؟ چه بازی‌هایی انجام می‌دهم؟ چه ساعتی می‌خواهم چه بازی را انجام بدهم؟ و دعوت از دنبال‌کنندگان‌شان که به آنها بپیوندند و بازی کردن‌شان را ببینند!
برهمین اساس به تدریج دنبال کننده‌های آنها افزایش پیدا می‌کند و استریمرها به مثابه‌ی یک رسانه می‌شوند! رسانه‌ای که یک نفر یک بازی را انجام می‌دهد و در حین بازی نکات باحال، جذاب یا ترفندهایش را می‌گوید و به ضعف‌ها و عیب‌های بازی هم اشاره می‌کند. به عبارت دیگر به نوعی البته نه به صورت خیلی تخصصی، اما نقد و تحلیلی هم بر روی آن بازی و کاری که انجام می‌دهد، ارایه می‌کند. اما این کار بیشتر جنبه‌ی سرگرمی دارد و از همین بعد برای مخاطبان‌شان جذاب است.
در حال حاضر این شیوه‌ی بازی کردن در دنیا بسیار مطرح و باب شده است. از این جهت که بسیاری از استریمرها، اجتماع و گروه‌های خیلی بزرگی ایجاد کرده‌اند. برای مثال می‌بینیم یک استریمر نزدیک به ۲۰ تا ۳۰ میلیون دنبال کننده دارد. این مساله باعث می‌شود کمپانی‌های سازنده‌ی بازی به سراغ این افراد بیایند و از آن بخواهند بازی آن کمپانی را بازی کنند. در حقیقت به شکل یک شغل به آن نگاه می‌کنند. چراکه یک استریمر با دنبال‌کننده‌های بسیار می‌تواند با پخش زنده‌ی بازی در لحظه و ارایه نقد و نظر و به نوعی بازی کردن نمایشی تبلیغی برای یک بازی خاص از یک کمپانی مشخص باشد.
این مساله باعث شده است استریم کردن به عنوان یک شغل در همه‌ی جای دنیا شناخته شود. در ایران نیز این روند کم‌کم دارد پا می‌گیرد. آپارات گیم و اسرتیم جی از جمله پلتفرم‌هایی هستند که این زیرساخت را در ایران فراهم می‌کنند.
استریمرها رسانه‌های شخصی به شدت تاثیرگذار هستند. آنها بر بازیکن‌های مختلف و طرفداران بازی‌ها در سراسر دنیا اثرگذارند. بهویژه بازیکنانی که خیلی حرفه‌ای بازی نمی‌کنند و بیشتر دنبال سرگرم شدن در بازی هستند و اتفاقا قشر اعظم بازیکن‌های دنیا را هم این افراد تشکیل می‌دهند.
استریمر یک رسانه‌ی شخصی است که با بازی کردن به افکار دیگرانی که به آن حوزه علاقه‌مند هستند، جهت‌دهی می‌کند. در حقیقت یک استریمر یک بازیگر جلوی دوربین و البته یک آدم خلاق است؛ چراکه سناریو می‌چیند تا وقتی که می‌خواهد بازی کند چه بگوید یا چه کارهایی بکند که بتواند افراد بیشتری را به خودش جذب کند و کاری که انجام می‌دهد جذاب به نظر برسد.
او در عین حال یک کاگردان هم است؛ چراکه چینش اتفاقات و ترکیب‌بندی که لحظه‌ی بازی کردن جلوی دوربین ارایه می‌دهد نیز مهم است. یا آهنگ‌هایی که موقع استریم کردن انتخاب می‌کند و تصاویری که نمایش می‌دهد!
بهترین تعریفی که می‌توان از یک استریمر ارایه داد این است که او یک پرفورمر خلاق است!
استریم کردن به خلاقیت کمک می‌کند. البته باید یک هدف، ایده و خلاقیتی پشت کار باشد تا استریمر بتواند بازی کردن را برای دیگر مخاطبان جذاب به نظر برساند. حتی یک جنبه‌ی منحصر به فرد از شخصیت خودش را به مخاطبانش نشان بدهد.
استریم در دنیا بهویژه در کشورهای اروپایی و آمریکایی نسبت به ایران بسیار جلوتر است. هم تعداد استریمرها و هم جامعه‌ی هدف استریمرها بیشتر است.
با مقایسه سطحی بین استریمرها و اینفلوئنسرها می‌بینیم یکسری وجوه مشترک بین آنها وجود دارد.
یک نفر به واسطه یک اتفاق جمعیتی را تحت تاثیر قرار می‌دهد در همین راستا تعدادی دنبال‌کننده جذب می‌کند تا کارهای او را ببینند.
اما اگر یک قدم جلوتر برویم و کمی عمیق‌تر این قضیه را نگاه کنیم می‌بینیم این اتفاق در دنیای استریمرها در فضایی سالم‌تر، استانداردتر و خیلی نخصصی‌تر از شبکه‌ی اجتماعی مثل اینستاگرام اتفاق می‌افتد.
در اینستاگرام شما با میلیون‌ها نفر سر و کار دارید که هرکدام سلیقه‌ای دارند.
به همین دلیل هرکاری در اینستاگرام انجام بدهید بالاخره جامعه‌ی هدف خودش و مخاطبانش را پیدا می‌کند! اما استریمرها فقط برای بازیکن‌های بازی‌های اینترنتی استریم می‌کنند. پس محصول و محتوایی که تولید می‌کنند باید مطابق سلیقه بازیکن‌ها باشد.
مسلما بازیکن‌ها قشری هستند که سلایق رادیکال‌‌تر، ریزبینانه‌‌تر و به کیفیت توجه بیشتری دارند.
چشم آنها خیلی بازی دیده و زیاد بازی کرده‌اند.
پس محتوای استاندارد را می‌شناسند.
بنابراین هم باید در محیط سالم‌تری محتوا تولید کنند هم محتوای آنها استاندارتر و تخصصی‌تر باشد.
پس برخی از آسیب‌هایی که متوجه‌ی کاربران شبکه‌های اجتماعی است در استریم کردن فیلتر شده و کار استریمر سخت‌تر است چون به سختی می‌تواند مخاطبانش را جذب کند.
به عنوان کارشناس این حوزه خوشبختانه درباره‌ی موضوعات یا خطراتی چون سایبربولی یا خشونت فضای مجازی در این حوزه ندیده و نشنیده‌ام؛ چراکه جامعه‌ی کوچکی هستند و تقریبا همه همدیگر را می‌شناسند.
اگر اتفاق بدی بین آنها شکل بگیرد بلافاصله فرد آزاردهنده یا مشکل‌ساز از گروه طرد می‌شود. خبر آن می‌پیچد و بقیه متوجه می‌شوند که نمی‌توانند در این فضا مسموم عمل کنند. به نسبت شبکه‌های اجتماعی بزرگ‌تر که افرادی که محتوای نامناسب تولید می‌کنند ممکن است به سختی شناسایی شوند یا خبر آن رسانه‌ای شود و مورد تعقیب قرار بگیرد.
به‌طورکلی استریمرها به دو دلیل استریم می‌کنند. یکی دیده شدن و دیگری درآمدزایی. اگر بخواهیم ریشه‌ای‌تر به آن نگاه کنیم حس قدرتطلبی آنها را ارضا می‌کند.
البته در ارضا شدن حس قدرتطلبی انسان ممکن است به مسیر نامناسبی برود اما من در استریمرها این مساله را ندیده‌ام.
شاید به دلیل شخصیت و روحیات آنهاست یا مجرایی که از طریق آن عمل می‌کنند به اندازه‌ی کافی برای آنها برون‌ریزی دارد.کسی که بازی می‌کند در لحظه هیجانش را بروز می‌دهد.
منحنی استریم‌کردن در ایران به شدت رو به رشد است و استریم در ایران را با دو سال پیش نمی‌توان مقایسه کرد.
این مساله به دو صورت می‌تواند عمل کند. یا فضا را به سمت عمومی‌تر شدن ببرد و خب شهرت بیشتر استریمرها را به سمتی سوق دهد که مجبور شوند محتوای پرمخاطب‌تری تولید کنند یا ممکن است چنین نشود!
آینده‌ی استریم در ایران این مساله را نشان خواهد داد.
درباره‌ی صدمات این کار، در نگاه کلیشه‌ای شاید بتوانم بگویم کسی که روزی چندین ساعت بازی می‌کند در معرض صدمات جسمی و روحی بازی‌های کامپیوتری می‌تواند باشد. اما چنین نیست و کسی که روزی چند ساعت بازی می‌کند مثل کسی است که روزی چند ساعت کتاب می‌خواند!
در استریم کردن طی این چند ساعت، استریمر بازی‌اش را با مخاطبانش به اشتراک می‌گذارد و کنش و واکنشی دریافت می‌کند که باعث می‌شود از انزوای خودش بیرون بیاید و بازخوردهایی دریافت کند که بر نوع عکس‌العمل‌ها، ادبیات حتی شخصیت و نوع بازی کردن او می‌تواند اثر بگذارد.
استریم یک کنش و واکنش دو طرفه است بین یک نفر با جامعه‌ی پیرامونش که خیلی شبیه خودش هستند.افراد از جامعه‌ی شبیه خودشان تاثیر بیشتری می‌گیرند. برای مثال اگر در استریم کردن افراد از ادبیات ناخوشایند و نامناسبی استفاده کنند بلافاصله بازخورد آن را از جامعه‌ای دریافت می‌کنند که آنها را تا حد زیادی قبول دارند و خیلی سریع‌تر می‌توانند خودشان را اصلاح کنند.
مطالب مرتبط:
یادداشتی درباره‌ی ناآگاهی برخی از والدین از ضرورت حفظ امنیت کودکان در فضای مجازی
یادداشتی درباره‌ی ضرورت آموزش سواد رسانه‌ای به کودکان
